Kukri Knife

Kukri Knife



มีดประจำชาติเนปาลที่มีชื่อเสียงเนื่องจากเป็นอาวุธประจำกายของทหารกูรข่า (Gurkha soldier) อันเลื่องชื่อนั้นก็คือ มีด Kukri หรือ Khukuri

มีด Kukri มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักไปทั่วโลกในช่วงสงครามขยายอณานิคมของอังกฤษในปี ค.ศ. 1814 มีดชนิดนี้มีรูปลักษณ์ที่เป็นเอกลักษณ์ นอกจากใช้เป็นมีดอเนกประสงค์ (Utility knife) เพื่อใช้งานในชีวิตประจำวันโดยเฉพาะในเขตป่าเขาแล้ว ยังใช้เป็นมีดต่อสู้ได้อย่างยอดเยี่ยมอีกด้วย (Combat knife)

ความกล้าหารของทหารกูรข่าในการต่อสู้กับทหารอังกฤษร่วมกับมีด Kukri เป็นที่เลื่องลือ จนหลังจากอังกฤษเข้ายึดครองเนปาลได้สำเร็จก็จัดตั้งหน่วยทหารกล้าตายซึ่งฝึกใช้มีด Kukri ขึ้น


มีด Kukri เป็นมีดขนาดกลาง ด้ามจับทำจากไม้ Walnut ที่ชื่อ Sattisaal (ไม้พื้นเมืองในประเทศเนปาล) Kukri มีการพัฒนาต่อเนื่องจากอดีตจนถึงปัจจุบันทำให้วัสดุและวิธีการผลิตที่ดีขึ้นมีความแข็งแรงมากขึ้น


ปกติมีด Kukri จะมีมีดเล็กๆอีกสองเล่มพกไว้ในซองมีด เล่มแรกคือ Chakmak เป็นมีดสำหรับรับคมมีด Kukri โดย Chakmak เป็นมีดไม่มีคม และอีกเล่มคือ Karda เป็นมีดอเนกประสงค์ขนาดเล็กมีคมด้านเดียว รูปร่างของมีด Kukri อาจมีความแตกต่างกันได้เล็กน้อยตามแต่ละท้องถิ่นของเนปาล

ใบมีดบริเวณใกล้ด้ามจะมีร่องเว้าเล็กๆ (Kukri notch) เรียกว่า Cho หรือ Kaudi รอยเว้านี้ช่วยให้เลือดหรือของเหลวจากใบมีดไม่ไหลลงมาที่ด้ามจับ และยังมีประโยชน์ในการรับมีดด้วย Chakmak ให้หยุดที่ตำแหน่งนี้ (รับคมเริ่มจากปลายใบมีดลงมาโคนมีด) นอกจากนั้นรอยเว้านี้มีรูปร่างเป็นสัญลักษณ์หนึ่งในศาสนาฮินดูจึงมีความหมายในเชิงจิตวิญญาณด้วย ในขณะต่อสู้ประชิดตัวอาจใช้ร่องเว้านี้ในการจับยึดหรือหยุดมีดของฝ่ายศัตรูได้ บริเวณปลายด้ามมีด (Butt) สามารถใช้กระแทกได้ (Impact weapon)

ปลอกมีดทำจากหนังควายให้ความคงทนในการใช้งานมีช่องสำหรับใส่มีดเล็กทั้งสองและห่วงคล่องสายคาดเอว ถ้าเป็นปลอกในยุกค์แรกๆจะมีกระเป๋าเล็กๆที่เรียกว่า Khalti สำหรับใส่หินเหล็กไฟเพื่อใช้จุดไฟยามต้องดำรงชีพในป่า แต่ในช่วงสงครามคริสต์ศตวรรษที่ 19 จนถึงต้น 20 ทั้ง Karda, Chakmak และ Khalti ถูกตัดทิ้งไป มาจนถึงช่วงกลางคริสต์ศตวรรษที่ 20 จึงมีการนำ Karda และ Chakmak กลับมาใหม่เพื่อการอนุรักษ์แต่ยังคงตัด Khalti ออกไป


มีด Kukri ในระหว่างคริสต์ศตวรรษที่ 18 และ 19 จะยาวและโค้งกว่ามีดในปัจจุบันเล็กน้อย แต่มีดที่ใช้ในกองทัพมีรูปร่างที่ไม่แตกต่างกันมากนัก

เมื่อพิจารณามีด Kukri และมีดเหน็บไทยจะพบว่ามีลักษณะคล้ายกันในหลายมิติถึงแม้จะมีแหล่งกำเนิดต่างที่กัน เนื่องจากเป็นมีดที่มีพื้นฐานเพื่อการดำรงชีพตามภูมิปัญญาชาวบ้านเช่นกัน มีดลักษณะนี้เหมาะแก่การบุกป่าฝ่าดงดำรงชีพในเขตป่าเขา นอกจากนั้นก็สามารถใช้เป็นอาวุธในการป้องกันตัวจากสัตว์ร้ายและภัยคุกคามจากผู้รุกรานได้ด้วย

การถือมีด Kukri มีสองแบบคือ Hammer และ Saber grip ปัจจุบันยังมีกองกำลังกูรข่าที่ยังฝึกใช้มีดแบบนี้อยู่ และบริษัทผลิตมีดที่มีชื่อเสียงทั่วโลกต่างก็ผลิตมีดชนิดนี้ออกมาอย่างต่อเนื่อง


สุดท้ายนี้ทุกครั้งที่จับมีดขอให้มี “สติ”


เรียบเรียงโดย Batman
อ้างอิงเนื้อหาบางส่วนจากบทความเรื่อง Kukri Info ของ Khukuri house